Innowacyjność popłaca, czyli ulgi w Polskim Ładzie dla wybranych

W ostatnim czasie opinię publiczną zelektryzowały niejasności Polskiego Ładu, mające wpływ na otrzymywane przez pracowników wynagrodzenia. Polski Ład to jednak również szereg innych przepisów, wpływających na działalność spółek. Do tych pozytywnych należy zaliczyć przepisy dotyczące ulg, z których może skorzystać branża kreatywna i technologiczna.

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (B+R) oraz ulga IP Box nie są nowymi instytucjami w polskim prawie podatkowym. Polski Ład wprowadza jednak szereg zmian w funkcjonowaniu ulg dla innowacyjnych przedsiębiorców.

B+R

Główna zmiana dotycząca ulgi B+R wiąże się z wyższym progiem odliczenia przez podatników prowadzących działalność badawczo-rozwojową kosztów kwalifikowanych związanych z zatrudnieniem pracowników, którzy realizują działalność badawczo-rozwojową. Obecnie podatnicy mogą odliczyć te koszty w wysokości 100% od podstawy opodatkowania, a centra badawczo-rozwojowe –  150%. Po zmianach kwota odliczenia ma wynosić dla wszystkich 200%.

Przypomnijmy, że za działalność badawczo-rozwojową uznaje się taką działalność, która jest działalnością  twórczą, obejmującą badania naukowe czy prace rozwojowe. Muszą one być systematyczne i metodyczne, prowadzone w celu zwiększenia zasobów wiedzy, z wykorzystania tej wiedzy do tworzenia nowych zastosowań technologicznych.

Ulga B+R nie jest więc zarezerwowana, jak powszechnie przyjęto, jedynie dla spółek zaawansowanych technologicznie. Z preferencji może skorzystać szereg firm, które nie są tego świadome i tym samym tracą na swoich rozliczeniach podatkowych. Jak wynika z wydanych już interpretacji indywidualnych, uprawniona do skorzystanie z ulgi jest m.in. spółka opracowująca receptury kosmetyków.  Warto zatem przyjrzeć się bliżej, jakimi formalnościami jest obwarowane korzystanie z ulgi (np. prowadzenie odrębnej ewidencji kosztów na działalność badawczo-rozwojową) i zastanowić się, czy takie preferencyjne rozwiązanie można z powodzeniem wprowadzić w Państwa spółce.

Powiązanie B+R z IP BOX

Dodatkowo, nowe rozwiązania przewidują możliwość równoległego stosowania ulgi B+R oraz preferencji IP BOX przez podatników, w stosunku do tej samej kategorii dochodów. Do tej pory możliwe było jedynie naprzemienne stosowanie tych ulg. Zmiana może mieć szczególnie doniosłe znaczenie dla firm z branży informatycznej, w szczególności jeśli zatrudniają pracowników w ramach umowy o pracę lub zleceniobiorców w ramach umów cywilnoprawnych.

IP Box polega na preferencyjnym opodatkowaniu dochodów z praw własności intelektualnej, które podlegają ochronie prawnej (np. patent, autorskie prawo do programu komputerowego) i zostały wytworzone, rozwinięte lub ulepszone w ramach prowadzonej przez podatnika działalności B+R. W ramach preferencji zyski spółki, która w Polsce wytwarza własne prawa własności intelektualnej są opodatkowane stawką 5%. Od kiedy wprowadzono IP Box przyjęło się, że to ulga przede wszystkim dla programistów. W rzeczywistości mogą z niej skorzystać także pozostali pracownicy IT, a także inne osoby zatrudnione w branży kreatywnej czy technologicznej np. gdy stworzyły przedmiot korzystający z ochrony patentowej.

Do tej pory podatnik komercjalizujący wyniki prac badawczo-rozwojowych i osiągający z nich dochody kwalifikowane, nie miał możliwości korzystania z obu ulg. Teraz będzie to możliwe.

Ulga na prototyp

Dodatkowo, podmioty prowadzące działalność twórczą, będą mogły skorzystać z nowej ulgi, tzw. ulgi na prototyp. W ramach tej ulgi będzie istniała możliwość  dodatkowego odliczenia 30% określonych kosztów produkcji próbnej oraz kosztów wprowadzenia na rynek nowego produktu. Jednakże, w ramach ulgi na prototyp nie będzie możliwe rozliczenie kosztów związanych bezpośrednio z technicznym procesem produkcji prototypu. Oznacza to, iż ulga na prototyp będzie obejmować wyłącznie etap prac, w który nie są już zaangażowani inżynierowie, natomiast koszty związane z technicznym procesem produkcji prototypu, będzie można nadal rozliczać w ramach ulgi B+R.

Mechanizm ulgi ma polegać na odliczeniu od podstawy obliczenia podatku kwoty stanowiącej 30% sumy kosztów produkcji próbnej nowego produktu i jego wprowadzenia na rynek, przy czym wysokość odliczenia nie może w roku podatkowym przekroczyć 10% osiągniętego dochodu. Możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia takiego produktu na rynek, dotyczy zarówno osób fizycznych, jak i prawnych.

Ulgą objęte będą wydatki na działania niezbędne do produkcji nowego produktu w okresie od rozpoczęcia fazy rozruchu technologicznego, do momentu rozpoczęcia produkcji nowego produktu, a także na działania podejmowane w celu uzyskania niezbędnej dokumentacji umożliwiającej uzyskanie certyfikatów i zezwoleń, umożliwiających sprzedaż produktu, które stanowić będą etap wprowadzania nowego produktu na rynek. Nieobowiązkowe certyfikaty i zezwolenia nie będą objęte przedmiotową ulgą.

Ulga na robotyzację

Atrakcyjną opcją dla podmiotów prowadzących działalność produkcyjną może być także ulga na robotyzację. Podatnikowi, prowadzącemu działalność przemysłową, ma przysługiwać prawo do dodatkowego odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów, które już wcześniej zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Dzięki uldze możliwe będzie ponowne odliczenie nie więcej niż 50% kosztów robotyzacji, tj. wydatków poniesionych m.in. na nabycie robota przemysłowego, oprogramowania lub sprzętu, a nawet na szkolenie pracowników, którzy będą go obsługiwali. Odliczeniu podlegać będzie zakup wyłącznie fabrycznie nowych robotów i urządzeń. W założeniu ustawodawcy ulga ma przyczynić się do unowocześnienia procesów produkcyjnych i wsparcia transformacji cyfrowej. Zmiany mają przyczynić się również do zwiększenia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw na arenie międzynarodowej oraz skrócić czas realizacji przedsięwzięć innowacyjnych. Ulga na robotyzację będzie przysługiwać wszystkim podmiotom inwestującym w robotyzację niezależnie od ich wielkości. Ulga będzie obowiązywać przez 5 lat, czyli do końca 2026 roku. Natomiast poniesione koszty na robotyzację będzie można rozliczyć do 2030 roku.

Przedsiębiorcy zasadniczo odnoszą się negatywnie do założeń Polskiego Ładu – i trudno im się dziwić. Obowiązująca już ustawa nie dość, że w wielu miejscach niejasna, zawiera liczne treści stanowiące zagrożenie dla przedsiębiorców. Światełkiem w tunelu mogą być dla wielu przedsiębiorstw wprowadzone w Polskim Ładzie rozwiązania, będące kontynuacją trendu wspierania przedsiębiorstw prowadzących działalność badawczo- rozwojową, spółek technologicznych oraz podmiotów z sektora IT. Liczne zachęty podatkowe mają na celu ułatwienie spółkom tworzącym nowe technologie, działania na polskim rynku. W związku z wielością przepisów odnoszących się do tych zagadnień, a także w celu prawidłowego łączenia dostępnych ulg i skorzystania z nich w jak najszerszym zakresie, zalecamy jednak konsultację z doradcą podatkowym. Zasady rozliczania ulg dla innowacyjnych podmiotów  są skomplikowane, a strach przed niewłaściwym im zastosowaniem i rzekomymi zagrożeniami jakie za sobą niosą, znacząco wpływa na ich popularność. Warto jednak przełamać powszechny opór i zweryfikować, czy Państwa firma nie może skorzystać z proponowanych preferencji.

Współautorstwo:
Aneta Drosik – Manager, Radca Prawny, ADN Doradztwo Podatkowe
Patrycja Łukasiewicz – Associate, Aplikant adwokacki, ADN Doradztwo Podatkowe