Marek Zduńczyk – doświadczony wykładowca, praktyk, absolwent programu MBA European University. Specjalizuje się w zastosowaniach Excela w modelowaniu finansowym i zarządzaniem przedsiębiorstwem. Autor szeregu szkoleń z dziedziny wykorzystania arkusza kalkulacyjnego Excel w analizach finansowych przedsiębiorstw oraz projektów inwestycyjnych. Autor aplikacji zawierającej moduły budżetowania i zarządzania płynnością finansową przedsiębiorstwa. 

Celem szkolenia jest zapoznanie uczestników kursu  z zagadnieniami tworzenia modeli finansowych, nabyciu umiejętności prognozowania i wykorzystania dostępnych narzędzi Excela (w tym elementów VBA) do tworzenia funkcjonalnych i przyjaznych w użytkowaniu modeli finansowych.

Pierwszy moduł szkolenia zaznajamia  z podstawami Visual Basic w szczególności pod kątem wykorzystania go w modelowaniu i planowaniu finansowym. Poznanie narzędzi Visual Basica dla aplikacji Excel pozwoli na świadome budowanie zaawansowanych modeli analitycznych a także pozwoli usprawnić codzienne posługiwanie się Excelem (nie jest wymagany wcześniejszy kontakt z elementami VBA).

Drugi moduł szkolenia zawiera proces (krok po kroku) budowy modelu finansowego (z wykorzystaniem VBA). Nacisk położony jest na pokazanie powiązań pomiędzy prognozowanymi sprawozdaniami, uwzględnianiu aspektu podatkowego, dokapitalizowania firmy, w tym w postaci pożyczek podporządkowanych, oraz sposobów budowania algorytmu rozwiązania w modelu analitycznym.

1. Makra – podstawy:
a) podstawy nagrywania makr, uruchamianie i zatrzymywanie nagrywania,
b) definiowanie oraz zmiana skrótów klawiszowych związanych z makrami,
c) sposoby uruchamiania makra,
d) edycja kodu makra, wprowadzanie zmian z poziomu edytora Visual Basic,
e) ustawianie poziomu zabezpieczeń programu Microsoft Excel.

2. Edytor Visual Basic:
a) okna edytora Visual Basic: Eksplorator Projektu, okno Właściwości, okna modułów i formularzy użytkownika, organizacja okien na przestrzeni roboczej,
b) gdzie znajduje się kod Visual Basic: moduły w sekcji Modules, moduły formularzy,
c) stosowanie podpowiedzi przy pisaniu procedur Visual Basic.

3. Formularze użytkownika i arkusze:
a) tworzenie formularzy użytkownika w edytorze Visual Basic, podstawowe właściwości formularzy.
b) formanty – składniki formularzy: pole tekstowe, pole listy, pole kombi, pola wyboru, przycisk opcji, pokrętło, podstawowe właściwości formantów.
c) rozmieszczanie formantów na formularzu, określanie wyglądu formantów.
d) metody wywoływania formularzy, wiązanie formantów z komórkami na arkuszu..
e) użycie formantów na arkuszu: przyciski polecenia, pokrętła, przyciski opcji, pola wyboru.

4. Gotowy model analizy finansowej firmy i oceny decyzji inwestycyjnych jest wieloarkuszowym modelem Excela. Każde po sobie następujące  ćwiczenie, dobudowuje w ramach modelu jego kolejny arkusz, tworząc moduły prognozy:
a) bilansu,
b) rachunku zysków i strat,
c) przepływów pieniężnych,
d) prognozowania sprzedaży,
e) wprowadzenia nowych inwestycji,
f) obliczania amortyzacji,
g) oraz moduł analizy modelu, pozwalający z pozycji jednego arkusza na wielowymiarowe modelowanie podstawowych sprawozdań finansowych firmy.

5. Moduł bilansu:
a) budowa arkusza odzwierciedlającego układ bilansu,
b) budowa modułu prognozowania majątku trwałego, wprowadzanie amortyzacji z użyciem funkcji Excela, wprowadzenie do modułu pasków przewijania i przycisków wyboru w celu płynnej zmiany okresu amortyzacji i metody amortyzacji,
c) budowa modułu generowania nowych inwestycji, użycie formantów (opcje wyboru) – sterowanie włączaniem nowego majątku do prognozy bilansu, wykorzystanie funkcji JEŻELI i formatowania warunkowego, powiązanie modułu nowych inwestycji z modułem liczenia amortyzacji,
d) moduł należności, wprowadzenie formantów umożliwiających płynne modelowanie udziału sprzedaży kredytowej w sprzedaży ogółem oraz długości cyklu rozliczeniowego należności, budowa powiązań z arkuszem rachunku wyników.

6. Moduł rachunku wyników:
a) budowa arkusza odzwierciedlającego układ rachunku wyników,
b) budowa modułu sprzedaży, prognozowanie poziomu sprzedaży na podstawie obserwowanego trendu na bazie danych historycznych, podstawy analizy trendów,
c) prowadzenie na arkusz modułu sprzedaży przycisków opcji, pozwalających wybrać jeden z trzech typów trendu:
• liniowy,
• wykładniczy,
• określony przez użytkownika.
d) wyliczenie prognozy sprzedaży,
e) zaprognozowanie poszczególnych kosztów w funkcji odsetka od sprzedaży (wybór metody prognozowania),
f) wybór kluczowych parametrów, których wpływ na poziom sprzedaży jest znaczący, budowa formantów umożliwiających dynamiczną zmianę powyższych parametrów, użycie pasków przewijania, klawiszy wyboru opcji.

7. Moduł arkusza przepływów gotówkowych:
a) budowa arkusza automatycznie, bazując na bilansie i rachunku wyników, generującego przepływy gotówkowe,
b) budowa powiązań tego arkusza z arkuszami bilansu i rachunku wyników,
c) określenie poziomu gotówki niezbędnej w przedsiębiorstwie na podstawie analizy danych historycznych,
d) wbudowanie dynamicznego wykresu obrazującego nadwyżkę lub niedobór gotówki (zarządzanie pozycją gotówkową w firmie).

8. Moduł Analiza modelu:
a) możliwości arkusza Analiza modelu a analiza wrażliwości, zasady wyboru kluczowych parametrów modelu, umieszczenie kluczowych parametrów na arkuszu, użycie elementów sterujących – paski przewijania, przyciski opcji oraz ustalanie zakresu zmian parametrów,
b) wizualizacja otrzymanych wyników, umieszczenie na arkuszu dynamicznych wykresów, jak zbudować wykres, który wyświetla  kategorię finansowa (np. zysk netto) dowolnie wybrane przez użytkownika,
c) budowa powiązań parametrów i elementów sterujących z dynamicznie zmieniającym się wykresem, analiza sprawozdań finansowych na podstawie obserwacji dynamicznego wykresu.

9. Model analizy projektu inwestycyjnego:
a) wartość pieniądza w czasie:
• wartość pieniądza w czasie – podstawy teoretyczne,
• modele dyskontowe,

10. Projekt inwestycyjny:
a) sprawozdania finansowe pro forma przygotowane dla przedsięwzięcia inwestycyjnego (bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych) – automatyzacja generowania podstawowych sprawozdań przy użyciu aplikacji Excel i podstawowych narzędzi Visual Basic,
b) szacowanie podstawowych parametrów dotyczących przychodów,
c) szacowanie poziomu kosztów operacyjnych (stałych i zmiennych). Modelowanie podstawowych parametrów kosztów z zastosowaniem nakładki „Analiza modelu”,
d) szacowanie strumieni pieniężnych w poszczególnych fazach rozwoju projektu,
e) koszt kapitału (metody szacowania ) w zależności od alternatywnego kosztu kapitału i ryzyka projektu
f) szacowanie wartości rezydualnej,
g) modelowanie FCF (dyskontowanie przepływów pieniężnych dla projektu i właściciela kapitału własnego).

11. Mierniki efektywności inwestycji:
a) statyczne,
b) księgowa stopa zwrotu – ARR (Accounting Rate of Return),
c) okres zwrotu – Payback Period,
d) dynamiczne,
e) wartość bieżąca netto – Net Present Value,
f) wewnętrzna stopa zwrotu – Internal Rate of Retur.

12. Ocena projektu inwestycyjnego:
a) szacowanie kosztu kapitału (WACC) w tym kosztu kapitału własnego i obcego,
b) profile spłaty kredytu (zastosowanie procedury Cash Sweep – ocena wskaźnika DSCR),
c) szacowanie wartości rezydualnej projektu wg metodyki banku i innych metod (np. stosowane w wycenach firm).

13. Analiza wrażliwości:
a) analiza opłacalności projektu inwestycyjnego dla założeń bazowych,
b) analiza wrażliwości – metoda + / – 10%,
c) analiza wrażliwości ( badanie, o ile maksymalnie mogą zmienić się parametry kluczowe modelu, przy zachowaniu warunku NPV = 0),
d) wieloparametrowa analiza wrażliwości, przy wykorzystaniu arkusza Analiza modelu z wykorzystaniem narzędzi Visual Basic.