Zajęcia w szczególności dedykowane są osobom, które chcą poznać podatek VAT od podstaw oraz planują związać swoją przyszłość zawodową z pracą w działach księgowych oraz podatkowych firm. Na zajęcia zapraszamy również inne osoby zainteresowane tematyką VAT.

Podatek VAT należy do jednych z najbardziej skomplikowanych danin publicznoprawnych. Zrozumienie mechanizmów i zasad rządzących tym podatkiem wymaga znajomości wielu regulacji prawnych oraz zrozumienia reguł, na których się opiera. Nawet dobra znajomość przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie daje gwarancji wywiązania się z obowiązków podatkowych. Zaproponowany intensywny kurs VAT od podstaw ma na celu przedstawić nie tylko przepisy prawa, ale przede wszystkim wyjaśnić zasady w oparciu, o które zbudowano ten podatek. Metoda warsztatowa kursu polega na przerobieniu wielu zadań z uczestnikami szkolenia po omówieniu każdej części teoretycznej. Taka forma szkolenia daje najlepsze efekty i pozwala w relatywnie krótkim czasie zrozumieć podatek VAT. Pozyskana w ten sposób wiedza może być z powodzeniem wykorzystana w codziennych łamigłówkach intelektualnych wynikających z rozliczania tego podatku.

Kolejność omawianych bloków może ulec zmianie. 

BLOK I

1. Przepisy istotne dla prawidłowego rozliczania VAT:
a) znaczenie ustawy o VAT,
b) najważniejsze rozporządzenia wydane do ustawy o VAT,
c) przepisy unijne, w tym Dyrektywa 112/2006,
d) akty prawne nowelizujące podatek VAT.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia pomagające rozwiązać kolizję prawa krajowego z unijnym (korzyści dla podatnika).

2. Najważniejsze zasady dotyczące rozliczania podatku VAT:
a) konstrukcja podatku VAT,
b) konsumpcyjny charakter VAT,
c) powszechność opodatkowania VAT,
d) zasada terytorialności,
e) zasad unikania podwójnego opodatkowania VAT,
f) neutralność podatku VAT.

Część praktyczna: przykłady orzeczeń TSUE rozstrzygających spory w oparciu o ww. zasady.

3. Podatnik podatku VAT – „Biała lista”:
a) kto podlega podatkowi VAT?
b) pojęcie działalności gospodarczej w ustawie VAT,
c) przykłady czynności nie stanowiących działalności gospodarczej,
d) podatnicy zagraniczni,
e) obowiązki rejestracyjne (status podatnika VAT czynnego),
f) jak sprawdzić status kontrahenta na potrzeby podatku VAT?
g) rejestr podatników VAT tzw. „Biała lista”,
h) obostrzenia w zakresie utrzymania statusu podatnika VAT czynnego, nowy katalog przypadków, w których organ podatkowy może wykreślić podmiot z rejestru podatników VAT czynnych oraz VAT UE,
i) konsekwencje podatkowe w przypadku braku weryfikacji podmiotu pod kątem podatku VAT na „Białej liście”,
j) dokonania zapłaty należności wynikającej z faktury bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub za pośrednictwem rachunku nieujętego w „Białej liście”,
k) zwolnienie podmiotowe (dodanie nowych branż wykluczonych ze zwolnienia m. in. dostawa części do motocykli i samochodów, preparaty kosmetyczne oraz elektronika, ściąganie długów).

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia z zakresu skutecznej rejestracji na potrzeby podatku VAT oraz analiza przypadków skutkujących wykreśleniem z Białej listy.

4. Czynności wyłączone spod opodatkowania podatkiem VAT:
a) przekształcenia kapitałowe – zbycie przedsiębiorstwa, pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, aporty, darowizny,
b) czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy,
c) czynności niestanowiące przedmiotu prowadzonej działalności gospodarczej,
d) nagrody, użyczenia, kaucje, kary, wadium, darowizny (warunki niepodlegania VAT),
e) ZFŚS,
f) spotkania służbowe,
g) promocja jednostki.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia wskazujące na wyłączenie czynności spod opodatkowania podatkiem VAT.

5. Katalog czynności opodatkowanych podatkiem VAT:
a) zasada powszechności podatku VAT a szeroki zakres opodatkowania VAT,
b) pojęcie czynności opodatkowanych,
c) forma prawna czynności a jej opodatkowanie.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia z zakresu identyfikacji podatnika VAT (sektor publiczny stowarzyszenia, fundacje, konsumenci itp.).

6. Odpłatna dostawa towarów jako czynność opodatkowana podatkiem VAT:
a) pojęcie towaru i pojęcie rzeczy będących przedmiotem dostawy,
b) dostawa towarów a przeniesienie własności towaru,
c) moment dokonania dostawy towarów,
d) dostawa towarów o charakterze ciągłym,
e) sprzedaż z odroczonym terminem płatności,
f) sprzedaż na próbę,
g) wieczyste użytkowanie gruntów,
h) leasing finansowy,
i) bon/voucher na zakup towaru (bon jednego przeznaczenia oraz bon różnego przeznaczenia).

7. Odpłatne świadczenie usług:
a) pojęcie świadczenia usług (m. in.: usługi jednorazowe, usługi ciągłe, usługi etapowe),
b) wpływ klasyfikacji statystycznych na opodatkowanie usług,
c) czynności nie stanowiące świadczenia usług,
d) moment wykonania usługi,
e) bon/voucher na zakup usługi (bon jednego przeznaczenia oraz bon różnego przeznaczenia).

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia z zakresu identyfikacji towaru i usługi.

8. Nieodpłatna dostawa towarów:
a) przykłady darowizn,
b) opodatkowanie nieodpłatnej dostawy towarów a prawo do odliczenia,
c) świadczenia nieodpłatne na rzecz klientów, kontrahentów i pracowników,
d) drukowane materiały reklamowe i informacyjne,
e) prezenty o małej wartości,
f) próbki,
g) podstawa opodatkowania oraz udokumentowanie nieodpłatnej dostawy towarów.

9. Nieodpłatne świadczenie usług:
a) przykłady darowizn,
b) związek nieodpłatnej usługi z działalnością gospodarczą,
c) świadczenia nieodpłatne na rzecz klientów, kontrahentów i pracowników,
d) zasady rozliczania użytku prywatnego pojazdów samochodowych,
e) podstawa opodatkowania oraz udokumentowanie nieodpłatnego świadczenia usług.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia pomagające zidentyfikować nieodpłatne świadczenia wymagające opodatkowania.

10. Świadczenia kompleksowe i zestawy:
a) kiedy możemy połączy kilka świadczeń (towarów, usług) w jedno świadczenie,
b) kryteria dla ustalenia świadczenia dominującego tj. określającego stawkę i sposób opodatkowania świadczenia kompleksowego (orzecznictwo, interpretacje przepisów prawa podatkowego),
c) sprzedaż towarów i usług w formie zestawu – przykłady nieprawidłowych rozwiązań.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia pomagające w tworzeniu świadczeń kompleksowych. Wskazanie orzecznictwa dot. świadczeń kompleksowych.

BLOK II

11. Stawki podatku VAT:
a) stawka podstawowa i stawki preferencyjne,
b) nowa matryca stawek VAT,
c) modyfikacja zasad stosowania PKWiU, przejście z PKWiU 2008 na PKWiU 2015,
d) wprowadzenie nomenklatury scalonej CN jako podstawy identyfikacji towarów na gruncie VAT,
e) Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS) – nowy instrument ochrony prawnej,
f) nowe regulacje w zakresie WIS.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia z zakresu ustalenia właściwej stawki VAT oraz analiza wniosku o Wiążącą Informację Stawkową (praktyczne wskazówki). Praktyczne wskazówki poruszania się po klasyfikacjach PKWiU, CN i PKOB.

12. Ewidencja VAT (JPK_VAT):
a) ewidencja zakupów i sprzedaży VAT,
b) forma prowadzenia ewidencji VAT i związany z tym Jednolity Plik Kontrolny,
c) plik JPK_VAT (połączenie JPK_VAT z deklaracją VAT od 1 października 2020 r.),
d) wprowadzenie nowej sankcji za przesyłanie ewidencji VAT zawierającej błędy i nieprawidłowości.

Część praktyczna: przykłady, ćwiczenia i prezentacja schemy JPK_V7M i JPK_V7K. Ćwiczenia polegające na sporządzeniu schemy JPK_VAT. Przykłady oznaczeń kodami: GTU, rodzaju transakcji i dowodu księgowego.

13. Obowiązek podatkowy VAT – czynności krajowe:
a) zasada ogólna,
b) moment wystawienia faktury a moment powstania obowiązku podatkowego,
c) szczególne zasady definiowania momentu powstania obowiązku podatkowego – m. in. budownictwo, media, najem, dzierżawa, leasing, usługi finansowe,
d) warunki dostawy towarów i ich wpływ na obowiązek podatkowy (reguły Incoterms, umowy, Kodeks cywilny),
e) wpływ rodzaju usługi na moment powstania obowiązku podatkowego,
f) obowiązek podatkowy w przypadku zaliczek,
g) brak wpływu wystawienia faktury na obowiązek podatkowy,
h) rozliczenie VAT w sposób kasowy.

14. Zasady wystawiania faktur VAT:
a) terminy wystawiania faktur,
b) wystawienie faktury po terminie,
c) Pakiet SLIM VAT 2 – projekt wydłużenie terminu do wystawienia faktury przed sprzedażą i zapłatą do 60 dni.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia z zakresu ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla poszczególnych rodzajów transakcji oraz ustalenia terminu wystawiania faktury.

15. Dokumentowanie transakcji VAT:
a) faktura VAT obowiązkowa i na żądanie,
b) elementy konieczne faktury,
c) faktura zaliczkowa,
d) dokument pro forma,
e) likwidacja faktur wewnętrznych,
f) dokumenty zrównane z fakturami VAT,
g) faktury wystawiane, przesyłane i otrzymane w formie elektronicznej (np. e-mail), faktury zdigitalizowane (np. skan),
h) faktura uproszczona,
i) refakturowanie,
j) duplikat faktury,
k) błędy formalne i merytoryczne dotyczące fakturowania,
l) przechowywanie faktur.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia polegające na wystawieniu poprawnej faktury pod względem formy i treści.

16. Krajowy System e-Faktur (KSeF):
a) KSeF dobrowolny od 1 stycznia 2022 r.,
b) przesunięcie wejścia KSeF jako obowiązkowego z 1 stycznia 2024 r. na 1 lipca 2024 r.,
c) wydłużenie o dodatkowe pół roku terminu na wdrożenie KSeF przez podatników zwolnionych podmiotowo z VAT,
d) eUrząd oraz oprogramowania komercyjne do KSeF,
e) interfejs dla celów KSeF,
f) KSeF a Platforma Elektronicznego Fakturowania (PEF) w zamówieniach publicznych,
g) KSeF a Centralne Repozytorium Kas,
h) pojęcie faktury ustrukturyzowanej tj. wystawianej w ramach KSeF,
i) czy wszystkie faktury będą generowane w KSeF?
j) poszczególne pola faktury ustrukturyzowanej (omówienie pól obowiązkowych, opcjonalnych i fakultatywnych) ,
k) schema xml faktury ustrukturyzowanej (konwertowanie plików xml/pdf)
l) jak nadać uprawnienia do dostępu do Krajowego Systemu e-Faktur w celu wystawiania, otrzymywania, przeglądania faktur ustrukturyzowanych,
m) dokument ZAW-FA – zawiadomienie o nadaniu i odebraniu uprawnień do KSeF,
n) bezpośredni dostęp do faktur w KSeF,
o) uwierzytelnienie faktury ustrukturyzowanej,
p) akceptacja odbiorcy faktury ustrukturyzowanej (w czasie przejściowym),
r) data wytworzenia, data przesłania, data wystawienia oraz data otrzymania faktury ustrukturyzowanej,
s) 10 letni okres przechowywania faktur i skutki z tym związane dla podatnika,
t) zwrot podatku VAT w terminie 40 dni a faktury w KSeF,
u) faktury korygujące w KSeF,
v) nota korygująca a KSeF,
w) korekty in minus sprzedawcy a faktury wystawione w KSeF,
x) korekty in minus nabywcy a faktury otrzymane w KSeF,
y) uproszczenia treści faktury korygującej i duplikatu faktury,
z) wydłużenie terminu do wystawienia faktury przed sprzedażą i zapłatą do 60 dni,
aa) zmiany w treści faktur korygujących oraz nowe regulacje dotyczące zbiorczych faktur korygujących,
bb) faktury konsumenckie (B2C) w KSeF,
cc) bilety spełniające funkcję faktury (w tym paragony na autostradach płatnych) a KSeF,
dd) faktury z kas fiskalnych i faktury uproszczone a KSeF,
ee) awaria programu, sieci po stronie podatnika a KSeF,
ff) awaria KSeF po stronie Ministerstwa Finansów,
gg) procedury wewnątrz organizacji dot. fakturowania a KSeF,
hh) sankcje za brak wystawienia oraz za brak przesłania faktury do KSeF.

BLOK III

18. Faktury korygujące:
a) anulowanie faktury,
b) tzw. korekta do zera,
c) zasady i przyczyny wystawiania faktur korygujących,
d) możliwość wystawienia zbiorczej faktury korygującej,
e) termin wystawienia faktur korygujących,
f) korekty in plus i in minus,
g) potwierdzenia odbioru faktury korygującej,
h) ujęcie korekty obrotu w deklaracji VAT,
i) korekty bieżące i wsteczne,
j) zasady ujęcia faktur korygujących po stronie nabywcy,
k) wystawianie not korygujących.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia polegające na dokonaniu korekty podatku VAT. Nabycie umiejętności wystawienia właściwej formy dokumentu księgowego w celu skorygowania błędnie rozliczonego podatku VAT z perspektywy sprzedawcy oraz nabywcy.

19. Zmiany w Kodeksie karnym w związku ze zmianami w VAT:
a) faktury wadliwe i nierzetelne,
b) sankcje karne (kara pozbawienia wolności) w zakresie tzw. „faktur pustych”.

Część praktyczna: przykłady faktur wadliwych i nierzetelnych i związanych z tym sankcji.

20. Kasy fiskalne:
a) zakres obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy pomocy kasy fiskalnej,
b) status nabywcy i jego weryfikacja jako kryterium podstawowe,
c) kryterium „sprzedaży” w rozumieniu ustawy o VAT,
d) obowiązki podatnika związane z rozpoczęciem fiskalizacji,
e) przerwy w fiskalizacji i zakończenie fiskalizacji (zakończenie działalności),
f) elementy paragonu fiskalnego, opis świadczenia na paragonie – nowy obowiązek podania nr NIP nabywcy na paragonie (relacja B2B),
g) oznaczenia literowe dla stawek VAT,
h) numer NIP nabywcy na paragonie,
i) termin wystawienia paragonu fiskalnego – kiedy i do kiedy podatnik musi wystawić paragon?
j) zaliczki a paragon fiskalny – kiedy powstaje obowiązek podatkowy?
k) przechowywanie paragonów fiskalnych i raportów,
l) raporty fiskalne i ich znaczenie,
m) czynności obligatoryjnie wyłączone z systemu zwolnień, limit 20.000 zł i jego kalkulacja,
n) nowelizacja rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących,
o) czynności zwolnione z ewidencjonowania na mocy załącznika do rozporządzenia – analiza szczegółowa,
p) kasy fiskalne online – cel i istota wprowadzenia,
q) dla kogo i od kiedy obligatoryjna kasa fiskalna online,
r) do kiedy będą mogły funkcjonować kasy z kopią papierową i elektroniczną?

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia dot. obowiązku fiskalizowania transakcji, poprawnej treści paragonu oraz zwolnień z ewidencjonowania transakcji na kasie fiskalnej.

21. Mechanizmu podzielonej płatności (ang. Split payment):
a) na czym polega split payment?
b) zasady regulowania należności objętych systemem podzielonej płatności,
c) zasady funkcjonowania rachunków bankowych objętych systemem split payment,
d) w jaki sposób będzie można dysponować środkami na rachunku VAT?
e) korzyści i wady wynikające z zastosowania podzielonej płatności,
f) odpowiedzialność za rozliczenia w trybie split payment,
g) formy płatności transakcji handlowych a split payment,
h) wprowadzenie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności od 1 listopada 2019 r.,
i) branże objęte obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności,
j) sankcje z tytułu nie dopełnienia obowiązku zapłaty mechanizmem podzielonej płatności.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia pozwalające identyfikować dobrowolny i obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności. Analiza komunikatu przelewu bankowego dedykowanego dla podzielonej płatności.

22. Opodatkowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT):
a) przemieszczenie towarów jako WDT,
b) obowiązek podatkowy z tytułu WDT,
c) zaliczki w WDT a brak obowiązku podatkowego,
d) podstawa opodatkowania w WDT,
e) warunki stosowania stawki 0% VAT – wymagana dokumentacja, praktyka i orzecznictwo sądów administracyjnych,
f) pakiet Quick fixes – zmiany w towarowych transakcjach wewnątrzwspólnotowych,
g) regulacje dotyczące dokumentowania WDT,
h) zaostrzenie przepisów dotyczących numeru VAT UE i identyfikacji nabywcy dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych,
i) relacja przepisów unijnych do krajowych.

23. Rozliczenie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT):
a) przemieszczenie jako WNT,
b) obowiązek podatkowy VAT,
c) moment wystawienia faktury a moment powstania obowiązku podatkowego,
d) zaliczki w WNT,
e) podstawa opodatkowania w WNT.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia polegające na rozpoznaniu prawidłowego statusu transakcji. Zadania z zakresu rozpoznania obowiązku podatkowego dla WDT/WNT, wystawieniu poprawnej faktury oraz sporządzenie JPK_VAT.

24. Eksport towarów:
a) pojęcie eksportu towarów,
b) eksport bezpośredni i pośredni,
c) warunki stosowania stawki 0% VAT w eksporcie bezpośrednim i pośrednim,
d) obowiązek podatkowy,
e) zaliczki w eksporcie,
f) podstawa opodatkowania.

25. Import towarów:
a) podatnik w imporcie towarów,
b) obowiązek podatkowy VAT,
c) zasady ustalania podstawy opodatkowania na przykładach,
d) procedura uproszczona rozliczenia importu towarów.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia polegające na rozpoznaniu prawidłowego statusu transakcji. Zadania z zakresu rozpoznania obowiązku podatkowego dla eksportu i importu towarów, wystawieniu poprawnej faktury oraz sporządzenie JPK_VAT.

BLOK IV
26. Opodatkowanie podatkiem VAT transakcji łańcuchowej:
a) istota transakcji łańcuchowej,
b) podmioty uczestniczące w transakcji łańcuchowej,
c) wpływ warunków transportowych na miejsce dostawy towarów w przypadku transakcji łańcuchowej,
d) transakcje łańcuchowe z wykorzystaniem eksportu towarów,
e) transakcje łańcuchowe z wykorzystaniem transakcji wewnątrzwspólnotowych,
f) transakcje łańcuchowe związane z importem towarów,
g) obowiązki ciążące na poszczególnych uczestnikach transakcji łańcuchowej,
h) transakcje łańcuchowe a dokumentacja podatkowa.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia polegające na rozpoznaniu prawidłowego statusu transakcji. Zadania z zakresu rozpoznania prawidłowego sposobu opodatkowania poszczególnych transakcji w łańcuchu.

27. Opodatkowanie podatkiem wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej.

28. Import i eksport usług:
a) pojęcie importu i eksportu,
b) miejsce świadczenia usług – zasada ogólna, usługi na nieruchomości, usługi transportowe, usługi na ruchomym majątku rzeczowym, targi oraz wystawy, usługi elektroniczne, usługi niematerialne,
c) obowiązek podatkowy,
d) podstawa opodatkowania,
e) uzależnienie możliwości odliczenia VAT od prawidłowego terminu wykazania obowiązku podatkowego,
f) stawki podatku,
g) dokumentacja konieczna do rozliczenia importu oraz eksportu usług,
h) wyjątki od zasady opodatkowania według siedziby usługobiorcy.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia polegające na rozpoznaniu prawidłowego statusu transakcji. Zadania z zakresu rozpoznania obowiązku podatkowego dla eksportu i importu usług, wystawieniu poprawnej faktury oraz sporządzenie JPK_VAT.

29. Odliczenie podatku naliczonego:
a) warunki odliczenia podatku naliczonego,
b) źródła odliczenia,
c) terminy odliczenia,
d) uprawnienie do korekty podatku naliczonego w całym okresie prawa do odliczenia (4 mc).

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia dotyczące prawidłowego rozpoznania momentu nabycia prawa do odliczenia podatku VAT.

30. Ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego:
a) odliczanie VAT od pojazdów samochodowych (nabycie, najem, leasing, zakup paliwa, wydatki eksploatacyjne),
b) usługi noclegowe oraz gastronomiczne,
d) faktury od nieuczciwych kontrahentów (puste faktury),
f) odliczanie w przypadku błędów na fakturach.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia dotyczące prawidłowego rozpoznania momentu nabycia prawa do odliczenia podatku VAT. Przykłady transakcji, które umożliwiają odliczenie noclegu. Zadania dot. zmiany sposobu wykorzystania pojazdów samochodowych do działalności gospodarczej.

31. Proporcja sprzedaży:
a) zmiany w zakresie odliczania VAT od zakupów wykorzystywanych do celów mieszanych (do działalności gospodarczej oraz do celów niezwiązanych z DG),
b) metody obliczania zakresu prawa do odliczenia (prewspółczynnika),
c) odliczanie częściowe VAT a opodatkowanie nieodpłatnego wykorzystania nabytych towarów i usług do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą,
d) obrót nieruchomościami oraz innymi środkami trwałymi a proporcja sprzedaży,
e) ustalanie proporcji w oparciu o propozycje wskazane przez Ministerstwo Finansów,
f) zasady ustalania współczynnika wstępnego i współczynnika ostatecznego,
g) zaokrąglenia proporcji sprzedaży,
h) określanie prewspółczynnika i współczynnika sprzedaży w porozumieniu z naczelnikiem urzędu skarbowego.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia dotyczące obliczenia prewspółczynnika i współczynnika oraz w zakresie korekty rocznej podatku naliczonego.

32. Dodatkowe zobowiązanie podatkowe (dodatkowa sankcja za nieprawidłowe rozliczenia w VAT):
a) okoliczności zastosowania sankcji do 15%, 20%, 30% i 100%,
b) okoliczności wyłączające zastosowane ww. sankcji,
c) sankcje a ulga na złe długi,
d) sankcje karne skarbowe.

Część praktyczna: przykłady i ćwiczenia wskazujące na zastosowanie poszczególnych sankcji w kontekście trybów działania organów podatkowych oraz podjętych działań przez podatnika.