Nowe obowiązki w zakresie cen transferowych

Od 1 stycznia 2017 roku, zwiększył się obowiązek związany ze sporządzaniem dokumentacji cen transferowych. Nałożenie na podatników większej ilości obowiązków, nie wynika jedynie z rozszerzenia treści dokumentacji podatkowych, ale wiąże się również z nałożeniem na podatników określonych obowiązków sprawozdawczych w zakresie cen transferowych.

Przedmiotowe obowiązki obejmują konieczność złożenia przez podatników oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych wraz z roczną deklaracją CIT – 8 oraz uproszczonego sprawozdania w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi lub w związku, z którymi zapłata należności dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję.

Do 1 stycznia 2017 roku, podatnicy o realizowaniu transakcji z podmiotami powiązanymi, a tym samym posiadaniu obowiązku w zakresie sporządzania dokumentacji cen transferowych, informowali organy podatkowe w ramach deklaracji CIT – 8. Informacja przekazana w powyższym zakresie świadczyła jedynie o fakcie, iż podatnik dokonuje transakcji z podmiotami powiązanymi, nie była jednak jednoznaczna z faktem, iż daną dokumentację podatnik faktycznie posiada. Jak wynika z treści znowelizowanych przepisów, podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi, zobligowani są do sporządzania dokumentacji cen transferowych bez wezwania organów, gwarancję wykonywania tego obowiązku ma zapewnić oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji, składane wraz z roczną deklaracją CIT – 8.

W przypadku, gdy rok podatkowy podmiotu, pokrywał się będzie z rokiem kalendarzowym, pierwszym terminem na złożenie takiego oświadczenia będzie 31 marca 2018 roku. Przepisy ustawy o CIT (PIT) nie wskazują w sposób bezpośredni, kto w imieniu podatnika, powinien podpisać się pod przedmiotowym oświadczeniem. Biorąc jednak pod uwagę zasady reprezentacji podmiotów gospodarczych oraz pozostałe regulacje zawarte w ustawie o CIT, stwierdzić należy, że oświadczenie podpisywane powinno być przez osoby uprawnione do reprezentowania podatnika, w szczególności członków zarządu.

Oświadczenie swoim zakresem obejmuje wyłącznie dokumentację local file. Nałożenie na podatników obowiązku złożenia wraz z deklaracją CIT – 8 oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji, zwiększa katalog sankcji, możliwych do poniesienia przez osoby składające podpis pod oświadczeniem. Dotychczasowe sankcje karno –skarbowe grożące za brak sporządzenia dokumentacji podatkowej za dany rok podatkowy, nakładane były dopiero w momencie, kiedy podatnik nie posiadał dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi lub w sytuacji, kiedy w terminie 7 dni od wezwania nie przedłożył jej organowi podatkowemu. Aktualnie odpowiedzialność karno –skarbowa, dotyczyć będzie również przypadków, kiedy osoby odpowiedzialne za dopełnienie obowiązków podatkowych spółki (co do zasady członkowie zarządu), nie złożą  w terminie oświadczenia o posiadaniu dokumentacji bądź złożą oświadczenie niezgodne z prawdą.

Dodatkowo wskazać należy, że osoby uprawnione do reprezentacji podatnika, a tym samym odpowiedzialne za podpisanie oświadczenia o posiadaniu dokumentacji cen transferowych, mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności, już nie tylko na podstawie przepisów karno – skarbowych i podatkowych, ale również na podstawie przepisów karnych oraz cywilnych. Wskazać bowiem należy, że w przypadku podpisania oświadczenia, z którego treści wynikać będzie, iż podatnik posiada dokumentację cen transferowych, w sytuacji gdy w rzeczywistości dokumentacja ta nie będzie sporządzona, a organ podatkowy postanowi w stosunku do podatnika zastosować sankcyjną stawkę podatku i doszacować dochód według stawki 50% podatku od wartości różnicy pomiędzy dochodem ustalonym przez organ podatkowy a zadeklarowanym przez podatnika, osoba podpisująca oświadczenia może zostać pociągnięta do odpowiedzialności zarówno karnej jak i cywilnej.

Odpowiedzialność karna członka zarządu w powyższym zakresie, dotyczyć może przede wszystkim nałożenia na niego sankcji za złożenie oświadczenia niezgodnego z prawdą, jak również sankcji związanych z niedopełnieniem ciążących na członku zarządu obowiązków, a tym samym doprowadzeniu do powstania szkody majątkowej po stronie podatnika. Jednocześnie wskazać należy, że sankcje związane z narażeniem spółki na szkodę przewidziane są również w kodeksie cywilnym jak i kodeksie spółek handlowych.

Reasumując, niezłożenie oświadczenia, bądź jego złożenie niezgodnie z prawdą nakłada możliwość pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej nie tylko na gruncie przepisów podatkowych, ale również cywilnych, karnych oraz wynikających z kodeksu spółek handlowych.

Dodatkowo wskazać należy, ze podatnicy, których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, przekroczyły w danym roku podatkowym równowartość 10.000.000,00 EUR zobowiązani będą do dołączenia do zeznania podatkowego uproszczonego sprawozdania w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi lub w związku, z którymi zapłata należności dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję.

Biorąc pod uwagę kierunek zmian w zakresie podejścia organów kontroli skarbowej do tematyki cen transferowych oraz zakres nowelizacji, podatnicy powinny do przedmiotowego zakresu podchodzić szczególnie rzetelnie, przede wszystkim ze względu na fakt, że organy podatkowe dysponować będą coraz większą ilością narzędzi do oceny ryzyka naruszeń, jak również coraz większym katalogiem sankcji możliwych do zastosowania w przypadku niedopełnienia obowiązków dokumentacyjnych.

Dodatkowo wskazać należy, że rozszerzone obowiązki raportowania w zakresie cen transferowych, w znacznym stopniu ułatwiać będą organom podatkowym znalezienie podmiotów, w stosunku do których możliwym jest wszczęcie kontroli z zakresu prawidłowości ustalania cen transferowych.

Wykładowca Akademii Biznesu MDDP

Nie przegap istotnych zmian!
Ceny transferowe 2017 »