Ceny transferowe – ograniczenie w czasie możliwości zastosowania sankcyjnej stawki CIT
Podstawowym ryzykiem związanym z ustalaniem cen w transakcjach zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi jest możliwość uznania przez aparat administracji, iż zostały one ustalone bez uwzględnienia zasady ceny rynkowej. W przypadku stwierdzenia przez organy podatkowe, że w wyniku korzystniejszych warunków transakcji podmioty powiązane wykazały inny dochód, niż w podobnych okolicznościach można byłoby oczekiwać, organy podatkowe w drodze decyzji dokonują oszacowania.
Sankcyjna stawka CIT
Co do zasady stawka podatku wynosi 19% od różnicy zadeklarowanej przez podatnika i oszacowanej przez organy. W najmniej korzystnym przypadku organy podatkowe mogą zastosować sankcyjną stawkę 50%, określoną w art. 19 ust. 4 ustawy o CIT lub art. 30d ustawy o PIT, jeżeli mimo wezwania przez organ, podatnik nie przedstawi fiskusowi kompletnej i rzetelnej dokumentacji podatkowej w terminie siedmiodniowym.
Tylko 3 lata na zastosowanie 50% sankcyjnej stawki CIT!
Organy podatkowe na wydanie decyzji nakazującej zapłatę 50-procentowej sankcyjnej stawki CIT mają tylko 3 lata, lecz jeśli nie zdążą, mogą wymierzyć daninę według podstawowej stawki wynoszącej 19% – takie wnioski można wyciągnąć z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 października 2016 r. o sygn. II FSK 2288/14.
Zarys sprawy
Sprawa dotyczyła polskiej spółki wykonującej usługi na rzecz zagranicznego kontrahenta. W wyniku przeprowadzonej kontroli skarbowej wyszło na jaw, że spółki są podmiotami powiązanymi. Spółka przedłożyła kontrolującym dokumentację cen transferowych, która w ocenie organów była nierzetelna i przygotowana wyłącznie dla potrzeb kontroli. Po przeprowadzeniu analizy warunków transakcji organ kontroli doszedł do wniosków, że w wyniku istniejących powiązań zostały narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niezależne, czego skutkiem było wykazanie przez Spółkę zaniżonego dochodu do opodatkowania. W konsekwencji przedłożenia – w ocenie organu kontroli – nierzetelnej dokumentacji podatkowej, organ określił dochód Spółki w drodze oszacowania w oparciu o metodę marży transakcyjnej netto, wydając decyzję określającą zobowiązanie podatkowe z zastosowaniem 19% stawki podatku, o której mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o CIT. Spółka nie zgodziła się z stanowiskiem, zarzucając organowi m.in. wydanie decyzji wymiarowej za rok 2007 po upływie 3-letniego terminu przedawnienia, określonego w art. 68 §1 Ordynacji Podatkowej. Sprawa trafiła ostatecznie do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Stanowisko NSA
NSA w uzasadnieniu do orzeczenia zwrócił uwagę, że podatek przewidziany w art. 19 ust. 4 ustawy o CIT należy odróżnić od tego, który powstaje „z mocy prawa” i obliczany jest według stawki 19% na podstawie art. 19 ust. 1. Stawka 50-procenotwa stanowi sankcję, która zastępuje zobowiązanie podatkowe powstałe na zasadach ogólnych w stosunku do oszacowanego dochodu w trybie art. 11 ustawy o CIT. Przy czym stwierdzenie wysokości tego podatku możliwe jest dopiero po przeprowadzeniu przez organy podatkowe wszystkich ustaleń wymaganych dla zastosowania art. 19 ust. 4 ustawy o CIT, co jest możliwe tylko w drodze postępowania podatkowego. W rezultacie decyzja wydana w wyniku tego postępowania, którą stwierdzona zostanie wysokość zobowiązania podatkowego, będzie zawsze rozstrzygnięciem konstytutywnym, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji Podatkowej (przepis ten stanowi, że zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającego wysokość tego zobowiązania).
W konsekwencji, termin przedawnienia dla tego zobowiązania jest inny niż dla zobowiązań powstałych „z mocy prawa”, w których podatnik zobligowany jest rozliczyć się samodzielnie. Zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Uwaga na terminy
Decyzja wydana na podstawie art. 19 ust. 4 ustawy o CIT ustalająca tzw. sankcyjne zobowiązanie podatkowe musi zostać doręczona podatnikowi przed upływem 3 lat od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy (art. 68 § 1 Ordynacji Podatkowej). Brak możliwości wydania decyzji na podstawie art. 19 ust. 4 ustawy o CIT z uwagi na przedawnienie nie stoi na przeszkodzie określeniu zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych według podstawowej stawki wynoszącej 19%.
NSA w swoim wyroku wyjaśnił, że fiskus, jeśli stosuje sankcję w postaci 50% stawki podatku, wydaje decyzję ustalającą i wówczas faktycznie ma na to 3 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Inny jest natomiast termin przedawnienia, gdy organ określa jedynie wysokość zobowiązania powstałego z mocy prawa. Wówczas stosuje stawkę 19 proc., a dochód określa na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o CIT. W takim wypadku ma na wydanie decyzji 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, bo tyle wynosi okres przedawnienia (zgodnie z art. 70 Ordynacji Podatkowej).
Wykładowca Akademii Biznesu MDDP
Zaktualizuj swoją wiedzę!
Ceny transferowe – zmiany w 2017 roku »