Ustawa o rachunkowości oraz ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych posługują się wielokrotnie pojęciami, które w tych ustawach nie zostały zdefiniowane. Typowe przykłady takich pojęć to chociażby „przebudowa” czy „remont”. Ustawodawca uznał, że skoro takie pojęcia zostały wyjaśnione w innych aktach prawnych to nie ma potrzeby przepisywać ich do kolejnej ustawy. Niestety te „inne akty prawne” nie pozostają w bezpośrednim związku z przepisami finansowymi dlatego księgowi nawet czasami nie zdają sobie sprawy z ich istnienia.  Tymczasem już od dawna prawidłowa klasyfikacja, ewidencja i wycena środków trwałych wymaga umiejętnego łączenia wiedzy prawnej, technicznej i finansowej. W praktyce znacznie prościej jest wyjaśnić inżynierom różnych specjalizacji wybrane zagadnienie dotyczące rachunkowości, niż wyszkolić księgowych z zakresu techniki i technologii wykorzystania wszelkich możliwych środków trwałych i wartości niematerialnych użytkowanych w nowoczesnym przedsiębiorstwie. Pomoc służb technicznych niezbędna jest zwłaszcza w dokonywaniu szacunków związanych z wyceną aktywów trwałych, ale także z klasyfikacją tych aktywów oraz ustalaniem odpisów amortyzacyjnych. Omówione zostaną zarówno obowiązki związane z przepisami bilansowymi  jak i podatkowymi. Szkolenie powinno uświadomić służbom  technicznym,  że bez ich pomocy nie da się przygotować prawidłowo sprawozdania finansowego, a w związku z tym przedsiębiorstwo może ponieść różnorakiego rodzaju konsekwencje, które dotkną także służb technicznych.

1. Akty prawne uzupełniające definicje środka trwałego w kwestii kompletności i zdatności do użytkowania:
a) różnice między finansową a techniczną definicją budowy,
b) obiekty budowlane a nieruchomości. Definicja nieruchomości:
– budynek a budowla,
– obiekty liniowe,
– urządzenia budowlane oraz wyposażenie techniczne będące elementami obiektów budowlanych,
– tymczasowe obiekty budowlane,
– fundamenty wylane pod maszyny i urządzenia:
• fundamenty na trwałe związane z budynkiem lub budowla,
• fundamenty nietrwale związane z budynkiem lub budowlą,
• fundamenty wylane pod urządzenie budowlane trwałe związane z gruntem,
• fundamenty wylane pod urządzenie nie budowlane trwale związane z gruntem.

2. Praktyczne wykorzystanie przepisów technicznych przy ujmowaniu i wycenie środków trwałych na przykładzie:
a) budynków,
b) pojazdów,
c) zestawów komputerowych,
d) obiektów liniowych.

3. Klasyfikacja środków trwałych (KŚT):
a) cel wprowadzenia,
b) pojęcie „obiektu” czyli podstawowej jednostki ewidencji,
c) zasady klasyfikacji.

4. Środki trwałe w budowie:
a) definicja kosztu bezpośrednio związanego z budową środka trwałego,
b) koszty usług podwykonawców zewnętrznych,
c) koszty narzędzi wykorzystywanych do budowy środka trwałego,
d) koszty testowania środka trwałego przed przyjęciem do użytkowania,
e) koszty eksploatacji środka trwałego poniesione przed przyjęciem środka trwałego do ewidencji środków trwałych,
f) straty powstałe podczas budowy środka trwałego,
g) termin wprowadzania środka trwałego w budowie do ewidencji środków trwałych.

5. Ulepszenia środków trwałych i ich remonty oraz konserwacje:
a) podstawowe definicje ( remont, wartość użytkowa, stan początkowy, ulepszenie, korzyści ekonomiczne),
b) konserwacje,
c) remonty – Klasyfikacja prac remontowych:
– remonty typowe,
– remonty planowe,
– remonty awaryjne,
– remonty finansowane ze środków inwestycyjnych (remonty wstępne i remonty kapitalne spełniające definicję rekonstrukcje).
d) ulepszenia – Klasyfikacja nakładów na ulepszenia środków trwałych:
– rozbudowa (w tym nadbudowa),
– przebudowa,
– rekonstrukcja,
– adaptacja,
– modernizacja w prawie budowlanym i finansowym w świetle wyjaśnień Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego,
– ulepszenia w obcych środkach trwałych (inwestycje w obcych obiektach).
e) miary wartości użytkowej:
– okres ekonomicznej użyteczności,
– jakość produktów,
– koszty eksploatacji,
– wydajność,
– inne miary:
– wpływ na środowisko.

6. Amortyzacja według przepisów ustawy o rachunkowości oraz przepisów podatkowych:
a) odpisy jednorazowe,
b) odpisy rozłożone w czasie:
– okres ekonomicznej użyteczności aktywa a okres jego wykorzystania w przedsiębiorstwie,
– obliczanie stawki amortyzacji,
– wybór metody amortyzacji,
– ustalenie wartości rezydualnej (końcowej),
– weryfikacja stosowanych zasad amortyzacji, w tym stawki i metody amortyzacji,
– osoby odpowiedzialne za ustalenie i weryfikowanie parametrów amortyzacyjnych,
– wstrzymanie amortyzacji.

7. Części składowe i peryferyjne:
a) definicja części składowej i peryferyjnej,
b) zasady wydzielania części składowych i peryferyjnych na wybranych przykładach,
c) wydzielenie środka trwałego w wyniku odłączenia części składowej lub peryferyjnej,
d) dołączenie środka trwałego do wartości początkowej składnika majątku jako części składowej lub peryferyjnej.

8. Inwentaryzacja majątku trwałego:
a) cel przeprowadzenia inwentaryzacji,
b) rodzaje inwentaryzacji,
c) metody inwentaryzacji,
d) terminy inwentaryzacji,
e) reguły inwentaryzacyjne,
f) czynności poprzedzające inwentaryzację:
– instrukcja inwentaryzacji,
– instrukcje nadawania numerów inwentarzowych,
– instrukcje oznakowywania przymiotów inwentaryzacji.
g) wstępne czynności inwentaryzacyjne:
– harmonogram inwentaryzacji,
– utworzenie zespołów inwentaryzacyjnych,
– przygotowanie sprzętu inwentaryzacyjnego.
h) inwentaryzacja właściwa oraz procedury towarzyszące,
i) odpowiedzialność za inwentaryzację.

9. Przykłady innych aktów prawnych uzupełniających regulacje nt. środków trwałych – prawo wodne, ustawa o ochronie środowiska.

10. Panel dyskusyjny – pytania i odpowiedzi.